Noord-Ierland

Noord-Ierland, het noordelijke deel van het eiland Ierland, behorend tot het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland. Voor de monetaire geschiedenis van Noord-Ierland: Groot-Brittannië en Ierland.

Van numismatisch belang zijn verder nog een twintigtal kloppen op munten van Eire die om politiekpropagandistische redenen erop zijn aangebracht.

Toen in 1920 de Ierse Vrijstaat ontstond, verkozen zes van de negen graafschappen in Ulster binnen het Verenigd Koninkrijk te blijven als Noord-Ierland. Door interne tegenstellingen tussen de katholieke minderheid en de protestantse meerderheid braken in 1969 rellen uit. Sindsdien pleegden terroristen van beide bevolkingsgroepen wederzijds aanslagen. Deze eindigden definitief in 2005.

Om een antwoord te geven op de propaganda van de IRA brachten protestantse groeperingen kloppen aan op munten van Eire, die vrijelijk in Noord- Ierland circuleerden vanwege de koppeling in waarde tussen het Engelse pond en het Ierse punt.

Nadat de Ierse Republiek in 1979 tot het Europese Monetaire Stelsel was toegetreden en Groot-Brittannië niet, liepen de koersen van beide munteenheden uiteen, waarna munten van Eire niet meer in Noord-Ierland werden aangenomen en aan het kloppen een einde kwam. De meest voorkomende van de tientallen kloppen zijn: UVF (= Ulster Volunteer Force), UDA (= Ulster Defense Association) en 1690, het jaar waarin Willem van Oranje Jacobus II in de slag aan de Boyne versloeg.

Een ander verschijnsel in de propagandaoorlog was, dat protestanten bankbiljetten van Eire uit de circulatie verdreven door ze door midden te knippen, aan elkaar te plakken en vervolgens bij de bank om te ruilen voor nieuwe Noordierse biljetten die nog steeds door verschillende emissiebanken worden uitgegeven.

W.

Lit.:

Beek, B. van, Numismatiek op vakantie. Reiservaringen in Ierland, De Beeldenaar (1989) 48-53;

Kraneveld, P., Enige geklopte munten van Eire, De Beeldenaar (1980) 160-165.