Jefimok

jefimok (mv. jefimki), Russische benaming voor de Midden- en Westeuropese daalder, afgeleid van de Joachimsdaalder. Rusland sloeg tot aan het begin van de 17e eeuw geen eigen munten van daaldergrootte, waardoor men zich bediende van uitheemse daalders die door export Rusland binnenvloeiden. In de jaren 1653-1654 werden vele van deze daalders door middel van overslag tot de circulatie toegelaten.

Op de vz werden zij gestempeld met de keizerlijke adelaar binnen een cartouche en op de kz met het jaartal en het woord "rubel" in Cyrillisch schrift. Deze munten werden "rublewyj jefimki" genoemd. In 1655 werden opnieuw uitheemse daalders (daalder) voor de omloop geschikt gemaakt door ze van twee kloppen te voorzien: een ovale klop met de tsaar Aleksej Michajlovitsj (1645-1676) te paard en een rechthoekige met het jaartal 1655.

Deze geklopte daalders noemde men "jefimki prisnakom" (= daalders met een teken). Omdat de geklopte daalders een gewicht hadden van ca. 28,4 gram en een waarde van 64 kopeken, ontstond verwarring doordat ze verwisseld werden met de rekenroebel van 43,1 gram en 100 kopeken. In 1659 werden zij dan ook buiten omloop gesteld. In afgelegen Russische gebieden bleven zij evenwel nog tot het begin van de 18e eeuw in gebruik.

Onder de jefimki bevinden zich vele daaldersoorten, vooral afkomstig uit Saksen, Brunswijk-Lüneburg, het Heilige Roomse Rijk, Salzburg, de Zuidelijke Nederlanden en de Republiek der Zeven Provinciën, alsmede uit vele Duitse en Zwitserse steden.

Er zijn ook echte, gesleten daalders met valse kloppen gesignaleerd.

W.

Lit.:

Spassky, I. G., The Russian Monetary System, vertaald uit het Russisch door Z. I. Gorishina en herzien door L. S. Forrer, Amsterdam, 1967;

idem, Russian Yefimoks, essay and catalogue, Novosibirsk 1988, Russich met Engelse samenvatting en 120 blz. met afbeeldingen.