Amsterdam
Uit Wiki Munten en papiergeld
Amsterdam, hoofdstad van Nederland, gelegen in de provincie Noord-Holland, waarin 1578 zilveren noodgeld is geslagen tijdens de belegering door de troepen van de Staten van Holland. In 1600 werd hier de Verenigde Amsterdamse Compagnie, een voorloper van de VOC opgericht ten behoeve van de handel op Azië. Tijdens de oorlog van 1672 (het rampjaar) is er tijdelijk een tweede munthuis van het gewest Holland, gewest te Amsterdam geweest omdat men het risico te groot vond om in oorlogstijd het zilver, dat grotendeels in Amsterdam binnenkwam (van overzee en uit de gedwongen lening), heen en weer naar Dordrecht te sturen. Het muntteken in 1672-1673 was het wapen van de stad met de drie andrieskruizen. Zie voor de overige muntplaatsen in de Nederlanden de lijst muntplaatsen. In 1806 werd besloten om het Munthuis van het Koninkrijk Holland, koninkrijk in Amsterdam te vestigen, maar er was geen geld voor deze operatie, waardoor men het best geoutilleerde munthuis – Utrecht – open hield. In 1814-1816 heeft H. de Heus er hele en halve duiten geslagen. Amsterdam is de vestigingsplaats van De Nederlandsche Bank NV, waardoor de naam van de stad op de Nederlandse bankbiljetten voorkomt in de dagtekening.
Het Werkhuis te Amsterdam beschikte van 1824-1837 over eigen loden en tinnen huisgeld in denominaties van een ½ cent oplopend tot 50 cent. Alle munten zijn in het Werkhuis zelf vervaardigd, behalve de eerste emissie van de 50 cent die bij De Heus is geproduceerd, In het begin van de Eerste Wereldoorlog werden diverse noodgeldbiljetten uitgegeven. De Algemene Arbeiderscoöperatie DE DAGERAAD (Dageraad) begon ermee op 7 augustus 1914, het gemeentebestuur volgde een dag later, en in dezelfde maand was er ook een emissie van de Evangelische Nationale Zending. Zie voor de overige plaatsen in de Nederlanden waar papiergeld is uitgegeven de lijst papiergeldplaatsen. Amsterdam is ook de vestigingsplaats van drukkerij De Bussy.
Het Amsterdam Museum bezit een omvangrijke verzameling munten (onder andere de collectie Lopez Suasso) en penningen die via de website van het museum online te bestuderen is: www.amsterdammuseum.nl
Lit.: J. Schulman, Werkhuis te Amsterdam in: J. Schulman, Handboek van de Nederlandse munten van 1795 tot 1969, Amsterdam 1969, p. 111.
