Trekbank

trekbank, machine die diende om de geplette (pletten) metaalrepen nog nauwkeuriger op de gewenste dikte te brengen, zodat de uit de repen geknipte of geponste muntplaatjes (rondellen) het vereiste gewicht zouden hebben.

Al in 1551 werden in Parijs trekbanken geplaatst die met de hand bediend moesten worden. Het muntpersoneel zag deze mechanisatie als een bedreiging van zijn positie en verzette zich toen met succes tegen de invoering. Pas ongeveer honderd jaar later volgde de definitieve invoering in Frankrijk. Waarschijnlijk waren de munthuizen te Segovia (Spanje) en Hall (Oostenrijk) al in de tweede helft van de 16e eeuw voorzien van trekbanken.

De invoering in de Nederlanden vond omstreeks 1670 achtereenvolgens plaats in Holland, Zeeland en Utrecht. De trekbanken werden tot laat in de 19e eeuw gebruikt. De functie van de trekbanken is later door de fijnwalsen overgenomen.

K.

Lit.:

Jacobi, H.W., De mechanisatie van het Zeeuwse muntbedrijf in 1671, Archief van het Koninklijk Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen (1982) 150-176.