Sycee
Uit Wiki Munten en papiergeld
sycee, in de numismatiek gebruikelijke benaming voor gegoten baren edelmetaal van Chinese herkomst, die meestal zijn voorzien van één of meer garantiemerken van overheden en/of bankiershuizen. Sycee is afgeleid van "si-tse" = zuivere zijde en heeft betrekking op de draadvormige oppervlaktestructuur die bij het stollen van zilver zichtbaar wordt. Al tijdens de Chou-dynastie werden in Centraal-China van ca. 450-250 v. Chr. met de naam van de hoofdstad (Lo-jang) ingestempelde baren edelmetaal voor het verrichten van grote transacties gebruikt.
Tijdens de Han-dynastie (206 v.Chr.-220 n.Chr.) werden hoofdzakelijk zilveren en in mindere mate gouden sycees gebruikt, die meestal gegraveerde en zelden gestempelde garantiemerken hebben. Door de veroveringen in de regio SinkiangTurkestan, waardoor de handel met het buitenland via de Zijderoute toenam, vloeide veel zilver naar China en nam ook het gebruik van sycees toe. Ze werden toen vooral gebruikt voor officiële transacties, zoals het betalen van stedelijke belastingen en in mindere mate in de particuliere handel.
Vervolgens nam het gebruik van sycees af doordat ze vervangen konden worden door het gemakkelijker te hanteren papiergeld. Toen echter de Mongolen China begonnen binnen te vallen en het papiergeld deprecieerde, verlangde de Ming-dynastie (1386-1644) weer officiële betalingen in sycees. Met het aantreden van de Mantsjoes (Tj'ing-dynastie, 1644-1912) verwierven sycees - nu uitsluitend met instempelingen - een zeer belangrijke positie in de particuliere handel, die vooral in de 18e en 19e eeuw een grote expansie kende.
Het merendeel van de sycees die thans in de munthandel worden aangeboden, dateert uit de periode 1820-1925. Met de afschaffing van de tael in 1933 werden de sycees gedemonetiseerd. Sycees zijn door vele verschillende gezagsdragers gewaarmerkt en in vele vormen en waarden gegoten. Naar de vorm worden ze wel schoenggeld of bootgeld (½-100 tael), pauk (5 of 10 tael) of pakzadelgeld (5 tael) genoemd (Eng. slipper or boat, kettledrum, packsaddle money).
W.
Lit.:
Cribb, J., A Catalogue of Sycee in the British Museum: Silver Currency Ingots of China 1750-1933, Londen 1992;
Mitchiner, M., Oriental coins and their values - Non islamic states & Western colonies AD 600-1979, Londen 1979.
