Bronsziekte

bronsziekte, een voortgaande oxidatie van koperen, bronzen en messing voorwerpen. De aantasting van munten kan op verschillende wijzen plaats vinden.

Er kan een aantrekkelijk groenzwart patina ontstaan dat de beeldenaar zichtbaar laat. Ook kunnen harde groene, blauwe of zwarte plekken gevormd worden, die delen van opschrift en beeldenaar onzichtbaar maken. Tenslotte kan een poedervormig lichtgroen patina ontstaan op kleine of grotere plaatsen. De eerste twee vormen van patina zijn betrekkelijk goedaardig.

Als een munt geheel of gedeeltelijk een harde laag patina heeft, moet men die niet verwijderen.

De derde vorm van corrosie geeft meer problemen. Deze aantasting noemt men bronsziekte. Deze corrosie kan onder de oppervlaktelaag voortwoekeren en is daardoor moeilijker te ontdekken en nog moeilijker tot staan te brengen. De gemakkelijkste, maar niet de beste, manier om bronsziekte te behandelen is het verwijderen van het gevormde poeder met natriumbicarbonaat, waarna het voorwerp van een laklaag wordt voorzien. Dit geeft een mooi uiterlijk maar zal slechts helpen als de laklaag verder toetreden van zuurstof verhindert.

Bij een grondiger methode wordt de munt enige uren in een reinigingsvloeistof gedompeld. Hiervoor kan een juwelenschoonmaakmiddel gebruikt worden, mits flink verdund met gedestilleerd water. De munt moet van tijd tot tijd bekeken worden en voorzichtig geborsteld tot alle sporen van het groene poeder verdwenen zijn. Het oppervlak zal daarna ruw zijn en putjes vertonen en mogelijk nog bedekt zijn met roodbruine vlekken van koperoxide.

Indien nog dikke plekken patina aanwezig zijn kan de aantasting onder de laag doorgaan. Deze lagen moeten daarom verwijderd worden, waarna het schoonmaken moet worden herhaald. Na deze behandeling moet de munt in gedestilleerd water geborsteld worden.

Regelmatige controle blijft nodig om het opnieuw optreden van de aantasting tijdig te ontdekken.