Kepeng
Uit Wiki Munten en papiergeld
kepeng of keping, een Maleise benaming voor een munt van lage waarde die het best vertaald kan worden met "plat of vlak stuk". Bij het begin van de 18e eeuw circuleerden op het Maleise schiereiland tinnen munten die kepeng of pitje werden genoemd. In 1783 werden voor de Engelse East India Company in de particuliere Munt van John Princep te Fulta (Bengalen, India) koperen 2 kepengs geslagen voor de nederzetting te Benkoelen op Sumatra.
De koers was: 400 kepengs = 1 Spaanse reaal of dollar 100 kepengs = 1 suku.
De daarop volgende emissies, gedateerd 1786,1787 en 1798 bestaande uit 3, 2 en 1 kepeng zijn vervaardigd bij Matthew Boulton te Soho bij Birmingham. De emissies van 1786 en 1787 waren de eerste opdrachten die Matthew Boulton van de Engelse East India Company ontving. Boulton was zó ingenomen met de kwaliteit van zijn nieuwe producten die op de recent in gebruik genomen stoomschroefpers waren vervaardigd, dat hij een groot aantal proefstukken en fantasieproeven liet slaan die hij kwistig onder vrienden en relaties uitdeelde. Het is onmogelijk de originele proefstukken van de fantasieproeven te onderscheiden.
De 4, 2 en 1 kepeng, gedateerd 1804, zijn eveneens bij de Soho Munt geslagen. Ze bestaan uit twee verschillende emissies;
a. geslagen in 1804, bestemd voor Sumatra, gewicht resp. 3,47, 6,47 en 12,83 g.
b. geslagen in 1823, volledig identiek, inclusief het jaartal 1804, doch lichter van gewicht, t.w. 2,05, 4,40 en 8,55 g en bestemd voor Singapore.
Deze laatste emissie is het prototype voor de kepeng-tokens die door handelaren uit Singapore zijn uitgegeven en merendeels te Birmingham bij verschillende fabrikanten zijn geslagen; Singapore merchant tokens.
In het begin van de 20e eeuw circuleerden op Bali, Lombok en Celebes cash-munten van Chinese oorsprong die kepeng werden genoemd. Op Bali vervulde de kepeng, behalve in het economisch verkeer ook een belangrijke functie bij godsdienstige gebruiken, lijkverbrandingen en offerandes.
De koers van de kepeng bedroeg (ca. 1911) op Bali en Lombok:
1 rijksdaalder = 1600 kepeng 5 atak = 1 pekoe = 1000 kepeng.
Een snoer van 200 kepeng werd een atak genoemd.
Op Celebes: 1 rijksdaalder = 2000-2880 kepeng 12 kepeng = 1 koepang 3 koepang = 1 tali 8 tali = 288 kepeng = 1 tolok.
L.
Lit.: Pridmore, F., The coins of the British Commonwealth of Nations; part 2 Asian Territories, London 1965; Pridmore, F., Coins and coinages of the Straits Settlements and British Malaya 1786 to 1951, including tokens issued by the merchants of Singapore 1828-1853, London 1968; Singh, Saran, The coins of Malaysia, Singapore and Brunei 1400-1986, Kuala Lumpur 1986; Vissering, G., Muntwezen en Circulatie-banken in Nederlandsch Indie, Amsterdam 1920.
