Sumanep

Sumanep, hoofdplaats van het gelijknamige sultanaat op het eiland Madura ten oosten van Java, waar in de 18e en eerste helft 19e eeuw geld is geklopt. De vierkante instempelingen met Sumanep in Maleis-Arabisch (klop B 14) wordt aangetroffen op de Spaans-Amerikaanse stukken van 4 en 8 reaal, gedateerd 1729-1732. Deze instempeling wordt vaak aangetroffen in combinatie met een bloem (klop E 40, klop E 42) en deze instempelingen worden om die reden ook aan Sumanep toegeschreven. De vierkante instempeling met Sumanep is op niet geringe schaal nagebootst.

Een klop met Sumaneb in Maleis-Arabisch binnen een ovaal (klop B 15) wordt aangetroffen op Nederlandse generaliteitsguldens van het einde van de 18e eeuw. Soortgelijke instempelingen met Bandjar in plaats van Sumaneb worden als niet authentiek beschouwd en zijn waarschijnlijk in de eerste helft van de 19e eeuw vervaardigd om aan de vraag van verzamelaars te voldoen.

Behalve de instempeling met een naamaanduiding worden nog een tweetal anonieme instempelingen aangetroffen die traditioneel aan Sumanep worden toegeschreven. De eerste bestaat uit een schildvorm met een radvormig leliehaspel (klop E 43) en wordt op grote zilverstukken zoals ducatons, Maria Theresia-daalders en ronde Spaanse achtreaalstukken aangetroffen. Deze instempeling komt hoofdzakelijk voor op stukken uit de tweede helft van de 18e eeuw.

De andere anonieme klop bestaat uit een rad van zes spaken op een ster van zes stralen binnen een ovaal kader (klop E 41) en komt hoofdzakelijk voor op zilveren ropijen en Nederlandse generaliteitsmunten uit de tweede helft 18e eeuw en begin 19e eeuw. Volgens destijds aan Netscher en Van der Chijs verstrekte informatie zou de Sultan Paku Nata Ningrit (1812-1854) in 1818-1819, vanwege het vele valse geld dat in omloop was, een commissie hebben benoemd om het zilvergeld te stempelen met een bloem (klop E 41?); toen echter ook deze instempeling werd nagebootst zou de stempel zijn vervangen door één met het woord Sumanep (klop B 15?). Omstreeks 1825 zou het stempelen of kloppen zijn gestaakt.

L.

Lit.:

Netscher, E., en J.A. van der Chijs, De Munten van Nederlandsen Indië, Batavia 1864.