Handelingen

Maria Theresia-daalder

Uit Wiki Munten en papiergeld

Oostenrijk. Maria Theresia (1740-1780). Maria Theresia-daalder. 1780. zilver, geslagen te Wenen na 1820.

Maria Theresia-daalder, Oostenrijkse Konventionstaler (konventionsmunten), werd sinds 1753 in grote aantallen geslagen en vond ruime verbreiding op de Balkan en in de Levant. Met het oog op die export besloot de Oostenrijkse regering in 1783 de aanmunting voort te zetten met de afbeelding van de inmiddels overleden keizerin en met als jaartal haar sterfjaar 1780.

Het betrof het type zoals in het munthuis te Günzburg, een Oostenrijkse enclave in Beieren, was aangemunt: de keizerin voorzien van een weduwsluier en met de initialen S en F, van de Günzburgse muntmeester en diens assistent, onder het borstbeeld.

Dit onveranderde type is sindsdien te Wenen in enorme hoeveelheden aangemunt voor export (de laatste jaren echter nog slechts voor verzamelaars).

Deze munten vonden grote verbreiding in het Turkse Rijk, Ethiopië en Eritrea, Egypte, grote delen van de Oostkust van Afrika, het Arabische schiereiland en zelfs in India.

De Maria Theresia-daalder dankte zijn populariteit aan het fraaie uiterlijk en het constante, hoge zilvergehalte.

Ook het verheven kantschrift, dat het snoeien bemoeilijkte, droeg ertoe bij. Na het midden van de 20e eeuw nam het gebruik echter snel af.

In de 19e en 20e eeuw zijn ook in andere munthuizen Maria Theresia-daalders met dezelfde afbeelding geslagen: te Rome, Londen, Bombay, Parijs, Brussel en Utrecht (1938).

J.S.

Lit.: Boegheim, L.M.J., Een Maria- Theresia Taler uit ... Utrecht, JMP (1991) 111-131; Jungwirth, H. en K. Schulz, De aufklärung in munt en medaille 1683- 1794, Brussel 1987, speciaal de hoofdstukken 4 en 8; Keymeulen, A. van, De munten van Maria-Theresia uit de Oostenrijkse Nederlanden 1744-1780, Diest 1973; Leypold, F., Der Maria-Theresien- Taler (1780) (Levantetaler), Wiener Neustadt 1977; Kuyk, R.E. van, Primitief en gemunt geld in Ethiopië en Eritrea, De Beeldenaar (1977), nr. 9, 3-9.