Saksenpenning

saksenpenning, (Du. Sachsenpfennig), benaming voor de zilveren penning uit de laat-10e en 11e eeuw, die, naar men aanneemt, haar oorsprong in het oosten van Saksen vond. De vroege saksenpenningen zijn vermoedelijk geslagen in muntateliers in onder meer Halle, Maagdenburg, Naumburg, Saalfeld en Wallhausen. Zij hebben op de vz een gestileerd kerkgebouw en op de kz een kruis met in elk der kwadranten een bol. Soms is op deze vroege penningen de keizersnaam ODDO of OTTO te ontcijferen, maar meestal zijn de opschriften onleesbaar.

Later worden ook andere voorstellingen gebruikt. Voorts hebben zij de zo kenmerkende opgestuikte rand, waarom zij ook wel "Rand- of Hochrandpfennige" worden genoemd. Latere navolgingen van kleiner formaat zijn op grond van schatvondsten wel toegeschreven aan de Wenden (of Sorben) tussen Oder en Elbe en worden daarom in oudere numismatische literatuur wel wendenpenningen genoemd.

Deze benaming is echter misleidend, omdat de 11e eeuwse saksenpenningen zijn geslagen in een veel groter gebied dan dat der Wenden, een gebied dat zich, buiten Saksen, ook over Polen en Silezië uitstrekte. Naast de Otto-Adelheid-penning vormen de saksenpenningen meestal het hoofdbestanddeel van muntvondsten uit de 10e en 11e eeuw in het centrale en oostelijke deel van Duitsland en in Polen.

W.