Mercantilisme

mercantilisme, uit Ital. mercantile, de handel betreffende. Benaming voor de economische politiek die in de 16e-18e eeuw in Europa werd toegepast met als doel de macht van de staat te bevorderen en de nationale welvaart te vergroten.

Als eerste voorwaarde daarvoor gold een actieve handelsbalans: doordat de uitvoer van goederen de invoer overtrof, zou de geldvoorraad vermeerderen en zou men een deel van het goud bemachtigen, dat - afkomstig uit Amerika - via Spanje naar Europa stroomde. Een andere voorwaarde was steun van staatswege voor het bedrijfsleven, o.a. door oprichting van monopolistische compagnieën en door protectionisme.

In Frankrijk werd het mercantilisme voorgestaan door Jean-Baptiste Colbert (1614-1683) naar wie het wel colbertisme werd genoemd.

Ook John Law streefde naar rijkdom en macht voor de staat en was een aanhanger van het mercantilisme.

Hij baseerde die rijkdom echter niet op geld, maar op grondbezit.

Met de opkomst van het liberalisme verdween het mercantilisme in de loop van de 19e eeuw.

G.