Handelingen

Chronogram

Uit Wiki Munten en papiergeld

chronogram, manier om een tekst, of delen daarvan, te benutten om er tevens een getal mee aan te geven.

In principe bestaat deze mogelijkheid bij alle alfabetten, waarin de lettertekens tevens een cijfer kunnen aanduiden. Dit geldt voor het Grieks en het Cyrillisch (A = 1, B = 2 enz.) en ook voor de talen van de Semitische groep, zoals het Hebreeuws en het Arabisch. Chronogrammen zijn gevonden op Arabische munten en vooral op penningen en munten waarop ons (= het Latijnse) alfabet gebruikt wordt. In het laatste geval worden de Romeinse cijfers gebruikt (I = 1, V = 5, X = 10 enz.).

Meestal wordt een chronogram gebruikt om een jaartal aan te geven.

De meest gebruikelijke vorm is om de benodigde letters vergroot af te beelden. De datum wordt dan gevonden door de getalswaarde van iedere letter apart op te tellen.

Buiten de numismatiek komen chronogrammen veelvuldig voor in monumentale inscripties.

A.