Hollandse penning

Hollandse penning, regionale voortzetting van de verzwakte zilveren penning uit het Karolingische muntsysteem (Karolingische muntslag, aangemunt door de graven van Holland (Holland, graafschap) vanaf Dirk VII (1190-1203), oorspronkelijk met een gewicht van ca. 0,7 g. Na ca. 1340 verloor deze munt zijn zelfstandige plaats en werd hij een onderverdeling van de groot (1 groot = 4 duiten of brabantsen = 8 penningen of hollandsen). Ook in de overige Noord-Nederlandse gewesten vond de benaming hollandse voor de ¹/₈ groot ingang.

Munten van deze waarden werden tot ver in de 16e eeuw in Holland en elders geslagen; in 1521 op een gewicht van 0,57 g en met een zilvergehalte van 0,140, later van steeds lager gehalte en in de 16e eeuw uiteindelijk van koper. Als rekeneenheid van ¹/₁₆ stuiver werd de penning (afgekort p. of d.) tot in de 18e eeuw in boekhoudingen gebruikt.

Lit.: Hengel, C. van, De munten van Holland in de 13e eeuw, Amsterdam 1986.