Abacus
Uit Wiki Munten en papiergeld
abacus, rekeninstrument in de vorm van een rekenbord of een telraam waarmee berekeningen in het tientallig stelsel kunnen worden uitgevoerd. Op het rekenbord wordt een getal voorgesteld door calculi (Lat. voor steentjes) of rekenpenningen op lijnen of in vakken neer te leggen, waarbij aan elke plaats een vaste getalswaarde wordt toegekend. De berekeningen worden uitgevoerd door penningen of steentjes over het bord te bewegen, weg te nemen of bij te leggen. In West- Europa werd in de middeleeuwen hoofdzakelijk het rekenbord gebruikt.
Het rekenen met een abacus kwam tegemoet aan de bezwaren die kleefden aan de notitie van de getallen in Romeinse cijfers. De invoering van onze huidige Arabische cijfers maakte in de loop van de zeventiende eeuw een einde aan het rekenen met rekenbord en rekenpenningen in de Nederlanden. De berekeningen op een telraam verlopen analoog aan die op het rekenbord. Ook hier bepaalt de positie van de kralen de getalswaarde.
Buiten West-Europa werd het telraam meer gebruikt. De bekendste voorbeelden zijn de swan pan uit China en de soroban uit Japan waar zelfs nu nog mee gerekend wordt.