Handelingen

Maan

Uit Wiki Munten en papiergeld

Versie door (gebruikersnaam verwijderd) op 2 feb 2017 om 19:54

maan, hemellichaam, afgebeeld als volle maan (ronde schijf) of als halve maan (maansikkel).

1. In de antieke cultuur: attribuut van Diana als maangodin, afgebeeld met een maansikkel om haar hals of in het haar; 2. In de joods-christelijke cultuur: apocalyptisch teken van heilsverwachting (Luc. 21:25; Openb. 6:12). Sinds ca. 1500 komt de op de maan tronende madonna in zwang, ontleend aan Openb. 12:1: "eene vrouw, bekleed met de zon; en de maan was onder hare voeten".

Op munten komen halve maantjes voor als vlakvulling in de hoeken van het kruis, bv. op de denarius van Albert III van Namen (1037-1104; geslagen te Dinant), op de denarius van de bisschop van Utrecht (12e eeuw) en op de baudekin. Als heraldisch motief komt de maansikkel (wassenaar) voor in het wapen van de graven van den Bergh uit het Huis van der Leek op munten van 's-Heerenberg, Hedel en Stevensweert.

De tronende madonna op de maansikkel komt voor op de Hongaarse dukaat en de navolgingen daarvan; 3. In de islamitische cultuur: teken van de islam, teruggaand op de legendarische droom van Osman I Ghazi (strijder voor het geloof; de stichter van de Osmaanse dynastie, (1299-1324), doch pas sinds 1793 opgenomen in de Turkse vlag. Eind 19e eeuw embleem van de panislamitische landen en als zodanig voorkomend op munten van Algerije, Comoren, Maldiven, Maleisië, Pakistan, Singapore en Turkije.

G.


  • Maan baudekin beaumont.jpg
  • Vianen, Hendrik van Brederode (1556- 1568), imitatie van de mariengroschen, z.j. zilver, Madonna op de halve maan.
  • Turkije, 10 kurus, 1958, brons, met halve maan.
  • Madonna Thorn dukaat.jpg