Sleischat

sleischat', ('Du. Schlagschatz, Fr. seigneuriage), schatting (belasting) op de muntslag, door de muntmeester af te dragen aan de muntheer volgens een wettelijk vastgestelde regeling die derhalve een deel der muntkosten uitmaakt. Reeds tijdens graaf Floris V van Holland (12561-296) is sprake van sleischat. Om te voorkomen dat de Munt stilstond en dus geen sleischat werd afgedragen, gingen sommige vorsten over tot muntverzwakking. Deze fiscale exploitatie van de muntslag leidt tot inflatie, hetgeen bijvoorbeeld in Holland aan het einde van de 14e eeuw en het begin van de 15e eeuw tijdens Albrecht van Beieren en Willem VI voor de handelssteden aanleiding was om de sleischat af te kopen tegen een jaarlijkse vergoeding (ook sleischat genoemd), in ruil voor staking van de muntslag.

Aanmunting omwille van de sleischat kwam tijdens de Bourgondische vorsten niet voor, doch werd door Maximiliaan van Oostenrijk tussen 1485-1489 weer gehanteerd om zijn inkomsten te vergroten. Sedert de muntslag grotendeels voor rekening van de staat gebeurt, heeft de sleischat geleidelijk zijn betekenis verloren. Elders werd de sleischat geheel afgeschaft: in 1474 door Galeazzo Maria Sforza in Milaan, in 1540 door Frans I in Frankrijk en in 1661 ook in Engeland. Hiertegenover stond echter een aanmerkelijke verhoging van de belastingen.

G.