Heller
Uit Wiki Munten en papiergeld
heller,
1. oorspronkelijk een lichte penning geslagen te Hall (Schwaben) op naam van Frederik Barbarossa (1152-1190), met een gewicht 0,55 g en een zilvergehalte van 0,675.
Op vz een kruis met keizersnaam; op kz een hand met plaatsnaam HALLA. Vanaf ca. 1250 worden de omschriften weggelaten. Later werden hellers van hetzelfde type ook in andere rijksmunthuizen geslagen en kregen zij een enorme verbreiding in heel Zuid- en West-Duitsland.
Gewicht en gehalte liepen in de 14e en 15e eeuw geleidelijk terug.
Sinds de 15e eeuw werden door vele vorsten en steden vergelijkbare muntjes geslagen met geheel andere beeldenaars - vaak eenzijdig - die ook hellers worden genoemd.
Zij golden gewoonlijk een ½ penning.
Vanaf de 17e eeuw werden deze hellers veelal in koper aangemunt, het laatst in Beieren in 1866.
Zowel de oude hellers met de hand als de eenzijdige Rijnlandse hellers worden een enkele maal in Nederlandse vondsten aangetroffen. Herman Frederik van den Bergh (1626-1631) heeft te Stevensweert munten van 10 heller (naar Kleefs model) en van 8 heller (naar Keuls model) aangemunt.
Lit.: Gelder, H.E. van, De 16e eeuwse muntschat van Zuidlaren, JMP (1980) 192.
2. munteenheid van Oostenrijk van 1892-1923 ter waarde van 1/100 krone.