Australië
Uit Wiki Munten en papiergeld
Australië, officiële naam Commonwealth of Australia, is een federatie van zes autonome deelstaten, gelegen tussen het zuidelijk deel van de Indische Oceaan en de Stille Zuidzee.
In de 16e eeuw werd het land ontdekt en in 1770 claimden de Britten de Australische oostkust voor de kroon. In de loop van de 19e eeuw ontstonden de verschillende koloniën, die zich in 1901 aaneensloten tot de Commonwealth of Australia en een grote zelfstandigheid op bestuurlijk gebied verkregen. In 1942 werd Australië volledig onafhankelijk. Het land is lid van het Brits Gemenebest en de Britse vorst is staatshoofd.
Tot ongeveer 1870 was de monetaire situatie in Australië zeer onoverzichtelijk.
Het geldgebrek werd opgevangen door ruilhandel en vooral Spaanse en Amerikaanse realen van achten. De eerste Engelse munten werden in 1800 in omloop gebracht.
Het eerste papiergeld verscheen in 1817, uitgegeven door de Bank of New South Wales. De ontdekking van grote goudvoorraden maakte, dat men kon betalen in stofgoud.
Het bestuur van de kolonie van Zuid-Australië besloot daarom in 1852 tot het slaan van gouden Noodmunten (noodgeld), om een einde te maken aan de chaos in het betalingsverkeer.
Officieel had deze maatregel geen rechtskracht, aangezien alleen in Groot-Brittannië zelf aangemunt mocht worden. In 1855 werd het eerste munthuis onder toezicht van de Londense Royal Mint te Sidney geopend om het goud tot sovereigns en halve sovereigns te slaan, met stempels afkomstig uit Londen.
In 1901 ging ook de verantwoordelijkheid voor het muntwezen over naar de Australische regering. De eerste Australische munten verschenen in 1910. Het Britse monetaire systeem bleef gehandhaafd:
1 pound = 20 shilling, 1 shilling = 12 pence met als verhouding: 100 Engelse ponden = 125 Australische ponden (£ A).
In 1966 werd dit systeem afgeschaft en schakelde men over op het decimale stelsel.
Men koos de Australische dollar ($ A) als muntheid (1 £ A = 2$ A), onderverdeeld in 100 cents, ISO 4217-code AUD. In hetzelfde jaar werd de aanmunting geconcentreerd in de Australische hoofdstad Canberra en zijn de overige munthuizen die nog actief waren gesloten.
Op alle munten komt het portret van het Engelse staatshoofd voor.
Naast de talrijke uitgiften van privé banken, verschenen in 1923 de eerste bankbiljetten van de centrale bank, de Commonwealth Bank of Australia. Op deze biljetten werd altijd het portret van de Britse vorst afgebeeld. Aan deze traditie kwam een einde in 1953. In 1966 moesten nieuwe bankbiljetten in gebruik genomen worden, in verband met de overgang naar de nieuwe munteenheid.
De naamswijziging van 1974 in Reserve Bank of Australia was de aanleiding tot de uitgifte van de huidige reeks bankbiljetten. De Britse vorstin wordt alleen nog afgebeeld op de coupure van de laagste waarde.
Australië geeft zeer veel verzamelaarsmunten uit, waarvan sommige zelfs de vorm hebben van het land op de landkaart.
M.S.
