Veranderd stempel

veranderd stempel, stempel waarin een of meer wijzigingen zijn aangebracht om een min of meer tijdig ontdekte vergissing van de stempelsnijder te corrigeren of om een van de vorige emissie overgebleven en nog goed bruikbaar stempel voor hergebruik geschikt te maken door hem aan te passen aan de actuele situatie. In dit laatste geval gaat het meestal om een jaartalwijziging en minder vaak om verandering van muntmeesterteken of legende.

Bij het veranderen van stempels werd in de meeste gevallen de wijziging aangebracht met behulp van ponsoenen, waarmee men over bestaande stempelgedeelten heensloeg. Vaak werden de aldus aangebrachte veranderingen met een burijn bijgewerkt. In een stempel aangebrachte veranderingen zijn soms op de ermee geslagen munten zichtbaar. Dergelijke stempelwijzigingen worden vaak wel, onterecht, overslag genoemd. Als gevolg van de verregaande mechanisatie in het muntbedrijf wordt tegenwoordig nog zelden gebruikgemaakt van een veranderd stempel.

W.

Lit.:

Jacobi, H.W., Een unieke serie leeuwendaalders, De Beeldenaar (1981) 225-226;

Wis, J.C. van der, Jaartalwijziging op florijnen, De Beeldenaar (1985) 69-70;

idem, Mysteries en misverstanden rond Zeeuwse guldens, De Beeldenaar (1994) 74-77;

idem, De vergissingen van een stempelsnijder, De Beeldenaar (1995) 535-538.