Handelingen

Seleuciden

Uit Wiki Munten en papiergeld

Versie door MyWikiAdminEnc (overleg | bijdragen) op 15 jan 2017 om 23:17 (1 versie geïmporteerd)
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)

Seleuciden, naam van de koningsdynastie die na het uiteenvallen van het rijk van Alexander de Grote regeerde over het oostelijk deel van Alexanders' rijk, van de Aegeïsche zee tot aan de Indus. Het kerngebied werd gevormd door Syrië. De grondlegger is Alexanders generaal Seleucus I (312-280 v.Chr.), wiens herinname van zijn voormalig ambtsgebied in 312 v.Chr. het begin betekende van de jaartelling der Seleuciden. Deze tijdrekening bleef, o.a. te Antiochië, in gebruik tot in de 15e eeuw n.Chr.

In 306 v.Chr. nam Seleucus I de titel van koning (basileus) aan en begon hij met de aanmunting van een nieuwe reeks zilveren munten (o.a. tetradrachmen en drachmen) te Susa geslagen volgens de Attische muntvoet. Op de vz staat het portret van Alexander de Grote als Dionysos, getooid met een - met een pantervel beklede - helm, versierd met een hoorn. Op de kz staat de overwinningsgodin Nike met een trofee.

Circa 290 werd een nieuwe reeks zilveren munten uitgegeven met op de vz het hoofd van Zeus en op de keerzijde een door olifanten getrokken wagen. Deze reeks werd geslagen in verschillende muntplaatsen waaronder Seleuceia, de nieuwe hoofdstad van het Seleucidenrijk.

De Seleuciden gaven voornamelijk zilveren drachmen en tetradrachmen uit. Op de vz staat meestal het portret van de vorst, soms vergezeld van zijn echtgenote (zoals Cleopatra Thea met Alexander Balas, 150-146 v.Chr.); op munten van Antiochus III (223-187 v.Chr.) verschijnt het portret van zijn echtgenote Laodice en haar kleinzoon Antiochus. Tot de bekendste afbeeldingen op de kz behoren de staande of zittende Apollo, Athena en Zeus.

Door het stijgende zilvertekort en de daaruit voortvloeiende prijsstijgingen van dit metaal, namen het gewicht en gehalte van de zilveren munten mettertijd af. Oorspronkelijk wogen de tetradrachmen 17,3 g en aan het einde van de heerschappij van deze dynastie, onder Tigranes (83-69 v.Chr.) nog 16 g.

Behalve zilveren munten gaven de Seleuciden ook gouden staters en koperen munten uit. Onder de bronzen munten zijn er met waardetekens (Antiochus IV, 175-164 v.Chr.), andere hebben een gekartelde rand.

In 64/63 v.Chr. werd Syrië een Romeinse provincie maar tot ca. 16 v.Chr. (Augustus) werden er nog postume tetradrachmen geslagen met de naam van de Seleucidische koning Philippus Philadelphus (8984/83 v.Chr.)

v.H.

Lit.:

Davies, N., en C.M. Kraay, The Hellenistic kingdom, portrait coins and history, hoofdstuk 3, The Seleucids of Syria, blz. 181-220;

Krenning, L., Het anker op de munten van Seleucus I, De Beeldenaar (1980) 359-364