Losse vondst
Uit Wiki Munten en papiergeld
losse vondst, archeologische term voor een voorwerp dat gevonden is zonder samenhang met ander materiaal of grondsporen.
Een muntvondst kan bestaan uit een losse munt, een zogenaamde vondstmunt, of uit een een aantal bijeenhorende munten die gezamenlijk ontdekt zijn. Deze worden meestal aangeduid met de termen vondstcomplex als het om verspreide munten gaat die toch bij elkaar horen, omdat ze in hetzelfde gebied zijn gevonden en met schatvondst als de munten samen gevonden worden bijvoorbeeld in een pot of beurs.
Een losse munt is bijna altijd toevallig verloren. Meestal gaat het hier om klein geld waarvan de waarde zo klein is dat de eigenaar zelfs geen moeite deed om er achteraan te gaan toe het wegrolde. Zo worden er jaarlijks duizenden centen, duiten en ander klein geld met behulp van detectoren of op een ander manier gevonden. De waarde is meestal gering en het heeft weinig zin om deze losse vondsten te melden. Iets anders wordt het als het om oudere muntjes gaat. De kleinste zilveren en koperen muntjes uit de Middeleeuwen werden vroeger vanwege hun geringe waarde nooit opgenomen in een spaarpot en daarom zijn ze tegenwoordig zeer zeldzaam.
Met behulp van detectoren zijn er juist de laatste jaren totaal onbekende typen naar boven gekomen met een zeer grote wetenschappelijke waarde. Soms werden er ook grotere gouden of zilveren munten verloren. Ondanks het gebrek aan samenhang met andere munten heeft de registratie van zo'n losse vondstmunt wel degelijk belang, omdat het om een soort kan gaan die meestal bewust niet opgenomen werd in een muntschat of, omdat het stuk op zichzelf al betekenis heeft door zeldzaamheid of hoge waarde.
Als voorbeeld de vondst van een Hollandse penning op naam van Karel V minderjarig, gevonden in de duinen bij Kijkduin op 10 juni 2012. Het gaat hier om een toen nog onbekend type en daarom van groot numismatisch belang.
Lit.:
Beek, B. van, en F. Beekman, Een nieuw munttype van Karel V voor Holland, De Beeldenaar 38e jrg. (2014) nr. 6, p. 257-250.
