Handelingen

Doornik

Uit Wiki Munten en papiergeld

The printable version is no longer supported and may have rendering errors. Please update your browser bookmarks and please use the default browser print function instead.

Doornik, (Franse naam: Tournai) muntplaats, thans gemeente in de provincie Henegouwen. Zie voor de overige muntplaatsen in de Nederlanden de lijst muntplaatsen. Doornik was in de 5e eeuw de hoofdstad van het Merovingische rijk onder Childerik (458-481). Zijn zoon Clovis I (481-511) verplaatste de hoofdstad naar Parijs. Doornik werd toen de zetel van een bisschop. De Merovingische munten uit de 6e en 7e eeuw met TURNACO in het omschrift kunnen zo goed als zeker aan Doornik toegeschreven worden.

Daarna is er incidenteel door de Karolingische vorsten aangemunt (Karolingische muntslag. Van de bisschoppen zijn alleen munten uit de 12e eeuw bekend.

In 1187 kwam Doornik, dat geheel ingesloten was tussen Vlaanderen en Henegouwen, in handen van de koning van Frankrijk. Er werd een Frans koninklijk munthuis gevestigd dat blijkens de schriftelijke bronnen actief was van het eind van de 13e eeuw tot 1507. Doornikse exemplaren zijn echter niet als zodanig te herkennen, omdat er pas vanaf 1389 een muntteken op geplaatst werd (een punt onder de 16e letter van het omschrift).

In de periode 1427-1441 werden er op naam van koning Karel VII imitaties van Bourgondische kromstaarten en vierlanders geslagen voor de omloop in de Nederlanden.

Van 1513-1518 was Doornik in handen van de Engelse koning Hendrik VIII die er met de titel koning van Frankrijk en Engeland munten van Engels type uitgaf. Daarna was de stad korte tijd weer Frans totdat Doornik in 1521 door keizer Karel V werd ingenomen. Het munthuis werd gesloten waardoor er een einde kwam aan de meer dan een eeuw lange verstoring van Bourgondische monetaire politiek.

In 1578 openden de Staten van Doornik een munthuis (muntteken toren) waar (net als in de andere gewesten) statenmunten werden geslagen. Na de verovering door Parma in 1581 werd het een koninklijk munthuis dat actief bleef tot 1667 toen Doornik door Franse troepen ingenomen werd. Hoewel Doornik in 1713 definitief bij de Oostenrijkse Nederlanden werd gevoegd, is het munthuis niet meer heropend.

Er zijn te Doornik driemaal noodmunten (noodgeld) geslagen: in 1521 tijdens de belegering door Karel V (zilveren munten van 6 groot), in 1581 toen de stad, die trouw was aan de Staten-Generaal, belegerd werd door Parma (vierkante zilveren munten van 50, 25 en 12 1/2 stuiver en vierkante koperen munten van 40, 20 en 10 stuiver) en in 1709 tijdens het beleg van de Geallieerden tijdens de Spaanse Successieoorlog (vierkante zilveren munten van 20 sols en ronde koperen munten van 8 en 2 sols).

Karolingers

Karel de Grote768-814 (tot ca. 790)

Karel de Kale 840-877

Bisschoppen

Lambert1113-1131

Stephanus1192-1203

Franse koningen

Karel VI 1380-1422

Karel VII 1422-1461

Lodewijk XI 1461-1483

Karel VIII 1483-1497

Lodewijk XII 1497-1515

Engelse koning

Hendrik VIII 1509-1547

Bourgondisch-Habsburgse vorsten

Zie Bourgondische Nederlanden en Zuidelijke Nederlanden.

Lit.: Hoc, M., Histoire monetaire de Tournai, Brussel 1970.



  • Doornik ecu or couronne.jpg
  • Doornik geheime punt.jpg
  • Doornik muntteken.jpg