Handelingen

Bergh

Uit Wiki Munten en papiergeld

The printable version is no longer supported and may have rendering errors. Please update your browser bookmarks and please use the default browser print function instead.

Bergh, bannerheerlijkheid, sinds 1486 graafschap met als hoofdplaats ‚‘s-Heerenberg (Heerenberg). De heren en graven van Bergh hebben op verschillende plaatsen munten laten slaan. Zij kregen al voor 1341 hun eerste muntrecht van de aarts- bisschop van Keulen voor Gendringen. In 1346 mochten zij hun munthuis overbrengen naar 's- Heerenberg. Later volgden nog muntrechten te Dieren en Hedel. Het muntrecht in Dieren is echter nooit uitgeoefend, hoewel de naam van die plaats wel op een aantal munten staat vermeld.

Buiten deze plaatsen is er ook nog aangemunt in Harderwijk en mogelijk in Millingen. Het land vererfde in 1417 van het stamhuis Bergh op het geslacht Van der Leck en in 1656 op Hohenzollern- Sigmaringen. De heren verwierven geleidelijk talrijke bezittingen elders linde 16e eeuw noemden zij zich op hun munten gewoonlijk graaf van den Bergh, heer van Hedel, Byland, Boxmeer, Homoet en (half-)Wisch, soms ook heer van (Stevens)Weert.

De volgende heren van Bergh hebben gemunt, in de bij hen vermelde plaatsen:

Frederik II 1319-1331 Gendringen (?) Adam III 1331-1354 's-Heerenberg Margaretha 1354-1369 's-Heerenberg Willem I 1354-1387 's-Heerenberg, Millingen(?) Frederik III 1387-1416 's-Heerenberg Willem II 1416-1465 's-Heerenberg, Hedel Willem III 1506-1511 's-Heerenberg Oswald II 1511-1546 's-Heerenberg Willem IV 1546-1586 's-Heerenberg, Hedel, Harderwijk

Bovendien is nog gemunt door enkele vertegenwoordigers van zijlijnen van het geslacht: Frederik (1545-1592), broer van graaf Willem IV, muntte 1577-1582 in zijn bij boedelscheiding in 1568 verkregen heerlijkheden Hedel (munt tijdelijk te Zaltbommel) en Stevensweert. Hendrik (1573-1638), jongere zoon van graaf Willem IV, muntte na 1620 in het van zijn oom Frederik geërfde Stevensweert. Tijdens zijn leven nog schijnt hij de munt te hebben overgedragen aan zijn gelegitimeerde zoon Herman Frederik (1660-1669).

Het wapen van Bergh bevat in zilver een ten halve lijve uitkomende rode leeuw, gekroond, getongd en genageld van goud; een zwarte schildzoom, beladen met een onbepaald aantal bezanten.

Lit.: Schilfgaarde, A. P. van, Het Huis Bergh, Maastricht 1950; Serrure, C. A., Histoire de la souverainité de 's-Heerenberg, Den Haag en Parijs 1860; Tangelder, F. B. M., Muntheer en muntmeester, een studie over het Berghse muntprivilege in de tweede helft der zestiende eeuw, Arnhem 1955.



  • Bergh daalder 1577.jpg
  • Bergh daalder 1578 harderwijk.jpg
  • Bergh imitatie van brabantinus.jpg
  • Bergh muntmeester clemens van eembrugge.jpg
  • Bergh oswald II daalder zj.jpg
  • Bergh oswald II gulden zj.jpg
  • Luik brule.jpg